Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Καραογλανία

Συγγραφή : Πίγκου Ευαγγελία (21/9/2001)

Για παραπομπή: Πίγκου Ευαγγελία, «Καραογλανία», 2001,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=12033>

Καραογλανία (5/8/2009 v.1) Karaoğlanlı - προς ανάθεση 
 

1. Ανθρωπογεωγραφία

Το χωριό Καραογλανία (σημ. Karaoğlanlı)1 βρίσκεται στην ανατολική πλαγιά του Σίπυλου σε υψόμετρο 150-200 μ. στην κοιλάδα του Κρύου (ή Κριού, τούρκ. Nif Çay), παραποτάμου του Έρμου. Είναι χτισμένο πάνω στο δρόμο Μαγνησίας-Φιλαδέλφειας. Απέχει 15 χλμ. από τη Μαγνησία, στα νοτιοανατολικά, και 39 χλμ. από τη Σμύρνη, στα ανατολικά-βορειοανατολικά.

Στις αρχές του 20ού αιώνα ήταν μεικτό χωριό με ελληνόφωνους ορθόδοξους και τουρκόφωνους μουσουλμάνους κατοίκους. Το χωριό υφίσταται ως μουσουλμανικό ήδη από το 16ο αιώνα. Ήταν μάλιστα βακούφι του Ulu Cami της Μαγνησίας.2 Οι πρώτοι ωστόσο ορθόδοξοι κάτοικοι του χωριού ήταν Πελοποννήσιοι που μετανάστευσαν στον τόπο αυτό πριν από την Επανάσταση του 1821 ενθαρρυμένοι από την πολιτική της οικογένειας Καραοσμάνογλου. Στη συνέχεια τους ακολούθησαν και άλλοι Έλληνες από τον υπόλοιπο ελληνικό χώρο, κυρίως μετά την επέμβαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο.3

Στην Καραογλανία κατοικούσαν, σύμφωνα με μια εκδοχή, 300 οικογένειες μουσουλμάνων και 100 ορθόδοξων.4 Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, είχε 1.000 μουσουλμάνους και 500 ορθόδοξους κατοίκους.5 Αντίστροφη πασρουσιάζεται η αναλογία σε μια τρίτη εκδοχή, που μιλά για 600 ορθόδοξους και 150 μουσουλμάνους.6 Οι ορθόδοξοι κάτοικοι, εκτός από την ελληνική, γνώριζαν και την τουρκική γλώσσα. Οι κατοικίες τους, χτισμένες με μεσοτοιχίες, βρίσκονταν σε περιοχή ξεχωριστή από την τουρκική συνοικία.

Το χωριό απλωνόταν σε εύφορο οροπέδιο με πλούσια βλάστηση. Οι περισσότεροι κάτοικοι απασχολούνταν με τη γη και λιγότεροι ήταν επαγγελματίες και τεχνίτες. Κύρια γεωργικά προϊόντα ήταν η σταφίδα, τα καπνά και οι ελιές. Κάθε Παρασκευή γινόταν παζάρι και μαζεύονταν έμποροι και αγοραστές από τα γύρω χωριά, ενώ μέρος της παραγωγής προοριζόταν για τη Σμύρνη. Έξω από τον οικισμό υπήρχε επίσης ένας νερόμυλος.

2. Διοικητικό καθεστώς

Εκκλησιαστικά η Καραογλανία ανήκε στη Μητρόπολη Εφέσου, ενώ διοικητικά υπαγόταν στο καϊμακαμλίκι Μαγνησίας, στο μουτεσαριφλίκι Μαγνησίας και στο βιλαέτι Αϊδινίου. Οι ορθόδοξοι κάτοικοι του χωριού είχαν πρόεδρο, ενώ οι μουσουλμάνοι μουχτάρη. Ο πρόεδρος εκλεγόταν κάθε χρόνο διά βοής. Στο χωριό υπήρχε και αστυνομικό τμήμα, αν και, σύμφωνα με άλλη μαρτυρία, αυτό βρισκόταν στο χωριό Τσομπανησιά, σε απόσταση 3 χλμ. βόρεια της Καραογλανίας.7

3. Εκπαίδευση – Θρησκεία

Το χωριό είχε αρρεναγωγείο τετρατάξιο με 1 δάσκαλο και 40 μαθητές και παρθεναγωγείο επίσης τετρατάξιο με 1 δασκάλα και 27 μαθήτριες. Οι δάσκαλοι πληρώνονταν από την κοινότητα, ενώ ο ετήσιος προϋπολογισμός των σχολείων ανερχόταν σε 25 τουρκικές λίρες για το σχολείο αρρένων και 15 για το σχολείο θηλέων.8 Η εκκλησία του χωριού ήταν αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Μέσα στον περίβολό της βρίσκονταν τα σχολεία και τα κελιά που χρησίμευαν ως κατοικίες για τον παπά και τους δασκάλους του χωριού. Δίπλα στην εκκλησία υπήρχε ξενώνας.

Λίγοι ήταν οι κάτοικοι του χωριού που σώθηκαν από τη Μικρασιατική Καταστροφή και ήρθαν στην Ελλάδα. Εγκαταστάθηκαν στη Νίκαια του Πειραιά και στη Θεσσαλονίκη.

1. Η ονομασία του χωριού προέρχεται από το τουρκικό ανθρωπωνύμιο Karaoğlan (kara = μαύρος, oğlan = παιδί).

2. Emecen, F., XVI. Asırda Manisa Kazâsı (Ankara 1989), σελ. 207.

3. Σολδάτος, Χ., Ο οικονομικός βίος των Ελλήνων της Δυτικής Μικράς Ασίας (Ιωνίας, Αιολίδας, Μυσίας, Βιθυνίας, Λυδίας και Καρίας) 1880-1922 (Αθήνα 1994), σελ. 32-33.

4. Αρχείο Προφορικής Παράδοσης Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, φάκ. Α 23. Πολύ κοντά βρίσκονται οι υπολογισμοί της Σίας Αναγνωστοπούλου, Αναγνωστοπούλου, Σ., Μικρά Ασία, 19ος αι. - 1919. Οι ελληνορθόδοξες κοινότητες: από το μιλλέτ των Ρωμιών στο ελληνικό έθνος (Αθήνα 1997), πίνακες.

5. Κοντογιάννης, Π., Γεωγραφία της Μικράς Ασίας. Φυσική σύστασις της χώρας, πολιτική γεωγραφία, φυσικός πλούτος (Αθήνα 1921), σελ. 326.

6. «Στατιστικός Πίναξ της Επαρχίας Εφέσου (έδρα Μαγνησίας)», Ξενοφάνης 2 (Αθήνα 1905), σελ. 426-427.

7. Αρχείο Προφορικής Παράδοσης Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, φάκ. Α 23.

8. Τα στοιχεία αφορούν το έτος 1905. Βλ. «Στατιστικός Πίναξ της Επαρχίας Εφέσου (έδρα Μαγνησίας)», Ξενοφάνης 2 (Αθήνα 1905), σελ. 426-427.

     
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος

 
press image to open photo library
 

>>>