Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία

αναλυτική αναζήτηση

 ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
z
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Αναζήτηση με το γράμμα ΑΑναζήτηση με το γράμμα ΒΑναζήτηση με το γράμμα ΓΑναζήτηση με το γράμμα ΔΑναζήτηση με το γράμμα ΕΑναζήτηση με το γράμμα ΖΑναζήτηση με το γράμμα ΗΑναζήτηση με το γράμμα ΘΑναζήτηση με το γράμμα ΙΑναζήτηση με το γράμμα ΚΑναζήτηση με το γράμμα ΛΑναζήτηση με το γράμμα ΜΑναζήτηση με το γράμμα ΝΑναζήτηση με το γράμμα ΞΑναζήτηση με το γράμμα ΟΑναζήτηση με το γράμμα ΠΑναζήτηση με το γράμμα ΡΑναζήτηση με το γράμμα ΣΑναζήτηση με το γράμμα ΤΑναζήτηση με το γράμμα ΥΑναζήτηση με το γράμμα ΦΑναζήτηση με το γράμμα ΧΑναζήτηση με το γράμμα ΨΑναζήτηση με το γράμμα Ω

Τσατάλοβα

Συγγραφή : Σταματόπουλος Δημήτριος (8/10/2001)

Για παραπομπή: Σταματόπουλος Δημήτριος , «Τσατάλοβα», 2001,
Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία
URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=12077>
Τσατάλοβα (20/9/2010 v.1) Çatalova - προς ανάθεση 
 

1. Ανθρωπογεωγραφία

Το χωριό βρισκόταν σε απόσταση 3/4 της ώρας ΒΑ του Γιασί Γκετσίτ. Η ονομασία του οικισμού ήταν κοινή στο ελληνορθόδοξο και στο τουρκικό-μουσουλμανικό στοιχείο. Η λέξη είναι τουρκική και σημαίνει «διχαλωτή πεδιάδα» (Çatal = πιρούνι, αλλά και διακλάδωση, διχαλωτός, ova = πεδιάδα). Η ετυμολογία της ονομασίας του χωριού ίσως σχετίζεται με τη γεωμορφολογία της περιοχής όπου ήταν χτισμένο. Η σημερινή ονομασία του χωριού είναι Çatalüvez.

Ήταν ένα μικρό φτωχό χωριό με 40-50 σπίτια.1 Οι κάτοικοι ήταν ποντιακής καταγωγής, όπως συνέβαινε και με άλλα χωριά της περιοχής του Αντάπαζαρ, και προέρχονταν από μετακινήσεις μεταλλουργών προς τα μεταλλεία της περιοχής του Αντάπαζαρ, από ό,τι φαίνεται κατά το 19ο αιώνα.2 Μιλούσαν την ποντιακή διάλεκτο. Στο χωριό δεν υπήρχε κανονική εκκλησία, αλλά ένα παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Υπήρχε επίσης ένα σχολείο (το οποίο πάντως πρέπει να χτίστηκε μετά το 1909).

2. Διοικητική Υπαγωγή

Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτουμε για τις αρχές του 20ού αιώνα, το Τσατάλ Οβάζ υπαγόταν στο μουδουρλίκι της Καρασού (Karası ή Incırlı), η οποία με τη σειρά της ανήκε στο καϊμακαμλίκι του Αντάπαζαρ στο μουτεσαριφλίκι της Νικομήδειας (İzmıt).3 Το χωριό ήταν μουχταρλίκι, δηλαδή διοικούνταν από έναν μουχτάρη (muhtar) τον οποίον βοηθούσαν σύμβουλοι (αζάδες, âza). Εκκλησιαστικά ο οικισμός ανήκε στη δικαιοδοσία της μητροπόλεως Νικομηδείας.

3. Στοιχεία Οικονομίας - Εγκατάσταση στην Ελλάδα

Οι κάτοικοι ασχολούνταν κυρίως με τη γεωργία, τη σηροτροφία, την κτηνοτροφία και την υλοτομία. Το χωριό δεν είχε καταστήματα, γι' αυτό οι κάτοικοι ψώνιζαν από την αγορά του Αντάπαζαρ και δευτερευόντως από το Γιασί γκετσίτ. Τέλος, τα σπίτια του χωριού ήταν όλα μονώροφα.

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή οικογένειες από την Τσατάλοβα εγκαταστάθηκαν στην Ακρηνή Κοζάνης.

1. Στις αρχές του 20ού αιώνα (1905), σύμφωνα με την επίσημη στατιστική του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στην Τσατάλοβα κατοικούσαν 18 ελληνορθόδοξες οικογένειες· βλ. Ημερολόγιον Εθνικών Φιλανθρωπικών Καταστημάτων (Κωνσταντινούπολη 1906), σελ. 134. Παρόμοια στοιχεία (13 οικογένειες) δίνει και ο Θ. Καβαλιέρος-Μαρκουίζος, Από Κωνσταντινουπόλεως εις Νίκαιαν. Ταξειδιωτικαί εντυπώσεις εκ Βιθυνίας, μετ’ εικόνων (Κωνσταντινούπολη 1909), σελ. 142. Τον αριθμό των 130 κατοίκων δίνει για την Τσατάλοβα η Σία Αναγνωστοπούλου. Αναγνωστοπούλου, Σ., Μικρά Ασία, 19ος αι.-1919. Οι ελληνορθόδοξες κοινότητες: από το Μιλλέτ των Ρωμιών στο Ελληνικό Έθνος (Αθήνα 1997), πίνακες.

2. Για τις μετακινήσεις μεταλλουργών του Πόντου στη Βιθυνία και τα χωριά, όπου εγκαταστάθηκαν, βλ. Αναγνωστοπούλου, Σ., Μικρά Ασία, 19ος αι.-1919. Οι ελληνορθόδοξες κοινότητες: από το Μιλλέτ των Ρωμιών στο Ελληνικό Έθνος (Αθήνα 1997), 221 κ.ε.

3. Η νομαρχία (mutasarrıflık ή sancak) της Νικομήδειας ήταν ανεξάρτητη και δεν υπαγόταν σε κάποια ευρύτερη διοικητική περιφέρεια (βαλελίκι, valilik) αλλά απευθείας στο Υπουργείο των Εσωτερικών.

     
 
 
 
 
 

Δελτίο λήμματος
 
press image to open photo library
 

>>>
 
 
 
 
 
 

copyright © 2008, ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Το έργο Μεγάλη Δικτυακή «Εγκυκλοπαίδεια Ελληνικού Πολιτισμού» - Μέρος Α΄ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.

Το έργο ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ συγχρηματοδοτήθηκε σε ποσοστό 80% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και κατά 20% από εθνικούς πόρους στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πληροφορίας" του Γ΄ ΚΠΣ.