Ο Τραγουδιστής
Εγώ εμ’ π’ ετραγώδησα εφτά νύχτας κ’ ημέρας
’Σ ση Δεσποινίτσας τη χαράν ’ς ση Κωνσταντίν’ τον γάμον
Εφτά ημέρας ’ς σο ποδάρ’ και ξαι που δεν έκατσα
Εφτά ημέρας ’ς σον χορόν κι ομμάτä απάν ’κ έγκα (δεν έκλεισα μάτι)
Εφτά ημέρας τραγουδώ, το στόμα μ’ ξάι ’κ εστάθεν
Έναν δραβώδ’ δύο φοράς κανείς ’κ έκσεν να λέω
’Σ σα τραβωδίας, ’ς σον χορόν, κανείς ’κι παραβγαίν’ με
Της κορ’ς το γλυκοτέρεμαν έκαψεν την καρδία μ’.
Παπαδόπουλου, Δ.Κ., «Ποικίλα άσματα του χωρίου Σταυρίν», Αρχείον Πόντου 11 (1941), σελ. 43.
Μητερίτσα
Μητερίτσα μου γλυκειά
Θέλω μι’ αγαπητικιά
Μαύρα μάτια και μεγάλα
Ζυμωμένα με το γάλα
Ήθελα ν’ αρθώ το βράδυ
Μ’ έπιασε ψιλή βροχή
Τον θεό παρακαλούσα
Για να σ’ εύρω μοναχή
Ε! Κυρά μου Μαριγώ
Ο άνδρας σου απέθανε
— Κι αν απέθανε και τι
Ο χορός καλά κρατεί
Κουτσογιαννόπουλος, Δ., «Οι ποντιακοί χοροί», Αρχείον Πόντου 28 (1966), σελ. 91.
Χόπα-Χόπα
Στη καϊτέμ’ απάν κορτσόπα
Χορεψέστεν Χόπα! Χόπα!
Η καϊτεμ’ νεγκάζ κορτσόπα
Χόπα! Χόπα! Χόπα! Χόπα!
Νέγκασμαν’ ’κι σκων το Χόπα
Ας ελέπω σας κορτσόπα
Κι όλο Χόπα, κι όλο Χόπα
Ως να ξημερών’ κορτσόπα.
Κουτσογιαννόπουλος, Δ., Η Λύρα του Πόντου, ήτοι, Μουσική συλλογή των δημωδών του Πόντου ασμάτων: με πρόλογον, η μουσική και ο ρυθμός των ελληνικών δημωτικών ασμάτων (Δράμα 1927), σελ. 65.
Ο γέρος
Κόρη το δεσ’ σ’ και το κακό σ’ να παίρν’ οι γεροντάδες
Και το γλυκύν το φίλεμαν να παίρν’ τα παλληκάρä
— Αλί εμέν, νε μάνα μου, ντ’ ευτάγω με τον γέρον;
Τ’ έναν τ’ ατζίν (πόδι) ατ’ ν κοντόν και ’ς σ’ άλλ’ απάν’ κι στέκει
Κι αν στείλτς ατόνεν’ ’ς σο νερόν, ρουζ και τζακών το σκεύος
Κι αν στείλτς ατόνεν’ ’ς σ’ άψιμον, φυσά και καίει τα γένä ’τα
Κι ούλα τ’ αδέλφä μ’ έντρισαν κ’ επέραν παλληκάρä
Κ’ εγώ η κακορρίζικος επέρα γέρον άντραν
Κι ο γέρον πάντα γέρον εν’, τη νύχταν ’κ εγνεφίζει (ξυπνάει)
Τ’ αδέλφä μ’ στρων’ν στρωματικά κ’ εγώ στρώνω κουντζόπα (κοτσάνια)
Κατατζακούνταν τα κουντζä, τσουρουμουγκρίζ’ ο γέρον
Κι ο γέρον πάντα γέρον εν’, πάντα μυρίζ’ κοşέαν (τραγίλα)
Του γέροντος το φίλεμαν şαχλäριν και μυξäριν
Του παλληκάρ’ το φίλεμαν μούσκον αι μυρωδίαν.
Λαμψίδης, Π., Δημοτικά τραγούδια του Πόντου (Αθήνα 1960), σελ. 175.
Ο Μάραντον
Τον Μάραντον χαρτίν έρθεν να πάει σην στρατείαν
Την νύχταν κόφτει πέταλα την νύχταν μαστορεύει
Κόφτ’ αστ’ ασήμι πέταλα κι ας’ σο χρυσάφ’ καρφία
Τον μαύρον εκαλλίβωνεν καταντικρύ σο φέγγον
Κι’ η κάλλη ατ’ παραστέκ’ ατόν με το χρυσόν μαντήλι
Και τα δάκρυ’ ατσ’ κατείβαιναν αμμόν μαργαριτάρια
— Πού πας, πού πας ναι Μάραντε, κ’ εμέν τίναν αφήνεις
— Αφήνω σε τον κύρη μου τον αΐον Κωνσταντίνον
— Χάρος να τρώγ’ τον κύρη σου τον αΐον Κωνσταντίνον
— Πού πας, πού πας ναι Μάραντε, κ’ εμέν τίναν αφήνεις
— Αφήνω σε την μάναν μου την αΐαν Θεοτόκον
— Χάρος να τρώγ’...
— Πού πας ναι ήλιεμ’ Μάραντε κ’ εμέν τίναν αφήνεις
— Αφήνω σε τ’ αδέλφια μου τους δώδεκ’ Αποστόλους
— Χάρος να παίρ’...
— Πού πας, πού πας ναι Μάραντε, κ’ εμέν τίναν αφήνεις
— Αφήνω σε τον κρίαρο μ’ τον χρυσοκωδωνιάτεν
Αφήνω σε χρυσόν σταυρόν κι’ αργύρο δακτυλίδιν
Ουμή αν παραβραδιάσκεσαι προσύνα το σταυρό σου
Κι’ όταν καλοπεινάς, καλήμ’ πουλ’ φα το δακτυλίδην
’Κόμαν ’κ εξενκοπάτεσεν, ’κόμαν ’κ σελοκάτσεν
’Κόμαν’ σην Πόλ ’κ επάτεσεν και σ’ αργαστέρ ’κ έκατσεν,
Την κορ’ καθίζ’νε σο σκαμνίν κι ατέν διπλοκουριάζ’ νε (διπλοκουρευ’ νε)Διν ατέν φελίν ψωμίν και πέντε κουφοκάρια
— Το φελίν φα και χειμάσον, καρύδια καλοκαίρ’ σον
Σ’ σα ψηλασέας βόσκισον, ’ς σα χαμελέας μείνον
Κι’ όντας θυμών’νε τα ραχä έβγατσον να βοσκίζεις
Κι’ όντας ταşεύ’ ο ποταμόν κατήβασον και πότσον
Εφτά χρόνια επέρασαν κι ο Μάραντον ουκ έρθεν
Τα πέντ’ εποίκεν εκατόν, τα δεκαπέντε χίλια
Κι ασ’ εφτά χρόνια κι αλλ’ απάν σε μήνους υστερναίους
Παλλήκαρον επέντεσεν απαν’ κες σα ρασία
Κάτσεν κι ατέν ερώτησεν: Τα τίνος νύφε είσαι;
— Τα τίνος ειν’ τα πρόβατα; Τίνος ειν’ τ’αρνία;
— Τα τίνος ειν’ ο κρίαρον ο χρυσοκωδωνιάτες;
— Τα τίνος είναι τα σκυλιά τ’υλάζ’νε και ’κ αρπάζνε;
— Τη Μάραντ’ είν τα πρόβατα, τη Μάραντ’είν τ’αρνία
Τη Μάραντ’ είν ο κρίαρον...
Τη Μάραντ’ μ’ είν τα σκυλιά...
— Μάραντος περτς απέθανεν, Μάρανος περτς εθάφεν
Σον τάφον ατ’ εκεί έμνε κι ασ’ άσπρον ατ’ επήρα
Κ’ εμέν έδωκεν φεσιάτ, την κάλη μ’ δέβα έπαρ
— Εφτά χρόνια ενέμν’ ατόν και αλλ’ αφτά αναμένει
Αν έρται ερτ’ ο Μάραντον, κι αν ’κ εν καλογερεύει
— Ο Μάραντος επέθανεν, εγώ εσέν θα παίρω
— Ο Μάραντος επέθανεν! Σε μοναστήρ’ θ’ εμπαίνω
— Κι εγώ καλόγερος γίνουμαι κι εγώ εσέν θα παίρω
— Κι εγώ πέρδικα γίνουμε κι σο κεφούλ εμπαίνω
— Κι εγώ αετός θα γίνουμαι κ’εσέναν θα αρπάζω
— Ατό το τσαλμοδέσιμον τη Μάραντη μ’ ομοιάζει
Κι ατό το στιμνοδέσιμον τη Μάραντη μ’ ομοιάζει
— Ας ορωτώ σε μάνα μου, και ’ντ’ εποίκες την νύφεν;
— Άμε υιέμ’ και καλ’ υιέμ’, κ’ εμέν παλ’ μη ορώτα;
Κι όντας εξενίτεψες επέθανεν η νύφε
— Μάννα θε ν’ άφτω το φουρνίν κι’ ευτäγω παξιμάτιν.
Κουτσογαννόπουλος, Δ., Η Λύρα του Πόντου, ήτοι, Μουσική συλλογή των δημωδών του Πόντου ασμάτων: με πρόλογον, η μουσική και ο ρυθμός των ελληνικών δημωτικών ασμάτων (Δράμα 1927), σελ. 38.