1. Βιογραφικά στοιχεία – Δράση
Ο Αμόργης ήταν νόθος γιος του Πισσούθνη, Πέρση σατράπη των Σάρδεων (περ. 440-413;), ο οποίος καταγόταν από βασιλική γενιά. Τίποτα σχεδόν δεν είναι γνωστό για τη δράση του πριν από τη συντριβή της επανάστασης του πατέρα του (περ. 423 π.Χ.). Ο Αθηναίος ρήτορας Ανδοκίδης τον αποκαλεί δούλο του βασιλιά και εξόριστο, αλλά σίγουρα οι απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι ήταν στασιαστής. Εξεγέρθηκε γύρω στο 414-413 π.Χ., έχοντας τη βοήθεια των Αθηναίων, οι οποίοι είχαν υποστηρίξει και τον πατέρα του.1
Ο Δαρείος Β΄ διέταξε τον Τισσαφέρνη, σατράπη της Λυδίας που αντικατέστησε τον Πισσούθνη, να συλλάβει πάση θυσία τον Αμόργη και να τον οδηγήσει σε αυτόν νεκρό ή ζωντανό.2 Η εξέγερση είχε έδρα την Ιασό της Καρίας, την οποία τελικά κατέλαβαν οι Ίωνες που είχαν εναντιωθεί στους Αθηναίους, οι σύμμαχοί τους Λακεδαιμόνιοι και ο Τισσαφέρνης.3 Η πόλη λεηλατήθηκε, οι κάτοικοί της πουλήθηκαν ως δούλοι, οι μισθοφόροι του Αμόργη, που ήταν ως επί το πλείστον Πελοποννήσιοι, εντάχθηκαν στο σπαρτιατικό στρατό, ενώ ο συλληφθείς από το Λύσανδρο Αμόργης παραδόθηκε στον Τισσαφέρνη, χωρίς να ξαναγίνει λόγος γι’ αυτόν.4
1. Ανδοκ. 3.29, Θουκ. 8.54.3. Η αθηναϊκή υποστήριξη στον Αμόργη αποτελεί παραβίαση της συνθήκης με την Περσία και αφορμή για τον Ιωνικό πόλεμο (412-404 π.Χ.). Το γεγονός τοποθετείται πριν από τη Σικελική εκστρατεία. Βλ. Badian, E., From Plataea to Potidaia. Studies in the History and Historiography of the Pentecontaetia (Baltimore – London 1993), σελ. 54.
3. Στη Στήλη της Ξάνθου, που δεν έχει ακόμη πλήρως μεταφραστεί από τα λυκικά, αναφέρεται ο Αμόργης. Προφανώς ο δυνάστης της Ξάνθου συνεισέφερε τη βοήθειά του στον Τισσαφέρνη εναντίον του επαναστάτη. Βλ. Melchert, H.C., "A new interpretation of lines C 3-9 of the Xanthos Stele", στο Dobesch, G. (ed.), Akten des II. Intern. Lykien-Symposions (Österreichische Akademie der Wissenschaft, Denschriften 231 Bd, Wien 1993), σελ. 31-34.