Ασκληπιός (Βυζάντιο)

1. Βιογραφικά στοιχεία

Ο Ασκληπιός γεννήθηκε στις Τράλλεις και έδρασε στο πρώτο μισό του 6ου αιώνα. Για τη ζωή και τη δράση του γνωρίζουμε ελάχιστα. Σπούδασε φιλοσοφία στην Αλεξάνδρεια, στη σχολή του φιλοσόφου Αμμωνίου και ήταν συμμαθητής του Σιμπλίκιου. Στην Αλεξάνδρεια, ο Ασκληπιός παρακολούθησε μαθήματα αριστοτελικής και πλατωνικής φιλοσοφίας, με ιδιαίτερο αντικείμενο τον πλατωνικό διάλογο Θεαίτητο. Ασχολήθηκε με το γραμματειακό είδος του υπομνήματος. Έγραψε σχόλια στο Μετά τα φυσικά του Αριστοτέλη και στην Αριθμητική εισαγωγή του Νικομάχου του Γερασηνού. Δεν υπάρχουν στοιχεία σχετικά με τη χρονολογία και τον τόπο θανάτου του Ασκληπιού. Γνωρίζουμε μόνο ότι πέθανε μετά το Σιμπλίκιο, δηλαδή μετά το 560 ή 570.

2. Έργο

Σώζονται μόνο δύο υπομνήματα του Ασκληπιού.

2.1. Σχόλια στο Μετά τα φυσικά

Σημαντικά για την ιστορία της φιλοσοφίας είναι τα σχόλια του Ασκληπιού στο Μετά τα φυσικά του Αριστοτέλη. Το έργο αυτό είναι ένα υπόμνημα στα πρώτα 7 βιβλία του Μετά τα φυσικά, και, όπως αναφέρει ο Ασκληπιός στην αρχή του βιβλίου, ήταν σημειώσεις από «φωνής Αμμωνίου», δηλαδή από μαθήματα του δασκάλου του. Δεν κυκλοφόρησε ως αυτοτελές βιβλίο. Σύμφωνα με το σύγχρονο βυζαντινολόγο Σπανδάγο,1 ο λόγιος Ιωάννης Τζέτζης (1110-1180) αναφέρει ότι ο Ασκληπιός ασχολήθηκε με το σχολιασμό και άλλων μαθηματικών έργων.

2.2. Σχολιασμός στην Αριθμητική εισαγωγή

Ο Ασκληπιός υπομνημάτισε επίσης την Αριθμητική εισαγωγή του Νικομάχου του Γερασηνού. Η σχολιασμένη αυτή εκδοχή της Αριθμητικής εισαγωγής χρησιμοποιούνταν ως εγχειρίδιο για τη διδασκαλία των μαθηματικών, συνήθως για την προπαίδευση στη φιλοσοφία, και ήταν από τα αγαπητά διδακτικά βιβλία μέχρι την ύστερη Αναγέννηση. Έχουν διασωθεί μέχρι τις μέρες μας τέσσερις διαφορετικές εκδόσεις (χειρόγραφα). Το γεγονός ότι υπάρχει ένα παρόμοιο υπόμνημα συνταγμένο από τον Ιωάννη Φιλόπονο, επίσης μαθητή του Αμμωνίου, έχει οδηγήσει τους μελετητές στο συμπέρασμα ότι και τα δύο κείμενα διασώζουν σημειώσεις από τα μαθήματα του Αμμωνίου.



1. Σπανδάγος, Β. - Σπανδάγου, Ρ. - Τραυλού, Δ., Οι θετικοί επιστήμονες της βυζαντινής εποχής (Αθήνα 1996), σελ. 38.