Συνθήκη της Δαρδάνου

1. Ιστορικό πλαίσιο

Μετά τον Ρωμαίο διοικητή Φλάκκο, ο Ρωμαίος στρατηγός Φιμβρίας, αφού πρώτα δολοφόνησε τον Φλάκκο και πήρε τις δικαιοδοσίες του στη διοίκηση της επαρχίας της Ασίας, συνέχισε τον Α' Μιθριδατικό πόλεμο στη Μικρά Ασία. Πιθανόν το φθινόπωρο του 85 π.Χ. ο Σύλλας διαπραγματεύτηκε προσωπικά μια συνθήκη ειρήνης με τον Μιθριδάτη ΣΤ' στη Δάρδανο της Τρωάδας. Ο Μιθριδάτης βρισκόταν σε δύσκολη θέση επειδή ο Φιμβρίας επανέφερε τις πόλεις της Ασίας υπό τον έλεγχο της Ρώμης, ο στόλος του Λούκουλλου έκανε το ίδιο για τα νησιά του Αιγαίου και οι παλιοί σύμμαχοί του τον εγκατέλειπαν. Παράλληλα, όμως, ήταν προς όφελός του το ότι ο Σύλλας επιθυμούσε να τελειώσει ο πόλεμος όσο το δυνατόν γρηγορότερα ώστε να επιστρέψει στην Ιταλία και να αντιμετωπίσει τους πολιτικούς αντιπάλους του, καθώς μετά τον Ιταλικό ή Συμμαχικό πόλεμο (91-88 π.Χ.) ακολούθησαν εσωτερικές προστριβές στη Ρώμη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι όροι της συνθήκης να είναι επιεικείς για τον Μιθριδάτη.

2. Όροι της συνθήκης

Κατά τις συνομιλίες του Σύλλα με τον Μιθριδάτη ΣΤ', ο βασιλιάς παραπονέθηκε για τη στάση των εκπροσώπων της Ρώμης απέναντί του πριν από το 89 π.Χ. Όμως ο Σύλλας, υπενθυμίζοντάς του την ήττα των στρατευμάτων του, επέμενε στους όρους που είχε ήδη συζητήσει με τον στρατηγό Αρχέλαο στην Ελλάδα (86 π.Χ.). Ο Μιθριδάτης έπρεπε να εγκαταλείψει τη Ρωμαϊκή επαρχία της Ασίας που κατέκτησε στη διάρκεια του πολέμου, να επιστρέψει στον Νικομήδη Δ' της Βιθυνίας και στον Αριοβαρζάνη Α' της Καππαδοκίας τα βασίλειά τους και να παραδώσει τους αιχμαλώτους πολέμου στον Σύλλα. Επίσης έπρεπε να πληρώσει 2.000 ή 3.000 τάλαντα ως πολεμική αποζημίωση και να παραδώσει στον Ρωμαίο στρατηγό 70-80 πλοία. Από την πλευρά του ο Σύλλας εγγυόταν τον τίτλο και τις παλιές κτήσεις του Βασιλείου του Πόντου καθώς και τη θέση του ως «φίλου και συμμάχου της Ρώμης».1

3. Συνέπειες – Αντιδράσεις

Η Συνθήκη της Δαρδάνου επανέφερε το καθεστώς που υπήρχε στη Μικρά Ασία πριν από την έναρξη του Α' Μιθριδατικού πολέμου. Έδινε όμως στον Σύλλα τα οικονομικά μέσα που χρειαζόταν ώστε να λάβει μέρος στον επερχόμενο εμφύλιο πόλεμο. Οι πόλεις για τις οποίες θεωρήθηκε ότι συμμάχησαν με τον Μιθριδάτη ΣΤ' τιμωρήθηκαν παραδειγματικά2 και ακολούθησε η οργάνωση της Μικράς Ασίας από τον Σύλλα. Σύμφωνα όμως με τους στρατιώτες και τους πολιτικούς αντιπάλους του Σύλλα, ο βασιλιάς δε φάνηκε να τιμωρείται. Ίσως γι’ αυτόν το λόγο ο Σύλλας δεν προχώρησε στην άμεση επισημοποίηση της συνθήκης από τη Σύγκλητο. H άρνηση του Μιθριδάτη να εγκαταλείψει την Καππαδοκία και η άρνηση της Συγκλήτου να επικυρώσει τους όρους της συνθήκης οδήγησαν στον Β' Μιθριδατικό πόλεμο (83 π.Χ.).



1. Πλούτ., Σύλλ. 22.5· Μέμν., FGrHist. 434 F25· Madden, J.A. Keaveney, A., Sulla Pere and Mithridates, Classical Philology (1993), σελ. 138-141.

2. Μέμν., FGrHist. 434 F25· Keaveney, A., Sulla: The Last Republican (London 1982), σελ. 110-112, 114-115.